Wandelingen voor groepen

5 eeuwen wetenschap aan de KULeuven

Leuven is een innovatieve stad. Er zijn de KULeuven en de hogescholen. Je hebt IMEC, het Health House, de Bio-incubator en verschillende spin off bedrijven. Eeuwen geleden was dat niet anders. De Leuvense instrumentenmakers waren in de tijd van Vesalius en Mercator beroemd om de kwaliteit en de precisie van hun meettoestellen. De ‘big bang’ theorie werd in Leuven bedacht. Jan-Pieter Minckelers, Pierre-Joseph Van Beneden, Jean-Baptiste Carnoy, Jan Stas, Louis Melsen, Jean-Baptiste Van Mons: we kennen hen vandaag vooral als naamgevers aan Leuvense straten maar het zijn stuk voor stuk grote wetenschappers die belangrijke bijdragen hebben geleverd aan hun onderzoeksdomein.

Over hen, en over de evolutie van het wetenschappelijk onderzoek in onze stad hebben we het tijdens deze wandeling die ook voor interessant zal zijn voor wie altijd al een hekel had aan wis- of natuurkunde.

Aan tafel: 5 eeuwen smakelijk eten in Leuven

Natuurlijk kan je in Leuven op tal van plaatsen lekker eten en drinken.

Maar hoe zat dat vroeger?

Sinds wanneer wordt er op restaurant gegaan? Wie heeft de menukaart uitgevonden? Waar was de Leuvense uitgangsbuurt in het Ancien Régime? Wat vonden Leopold Mozart en Victor Hugo van het eten dat hun werd voorgezet?

We gaan niet alleen op restaurant, we kijken uit waar onze grootouders hun boter, kaas, groenten, vis en vlees gingen kopen.

Kwam er wel elke dag vlees op tafel? En hoe vers was de vis in de middeleeuwen? Dat er op de schilderijen van Dieric Bouts wel messen maar geen vorken te zien zijn is niet zonder reden. En over de tafelmanieren van zijn tijdgenoten valt ook wel een en ander te vertellen.

Tenslotte willen we je ook vertellen hoe er vroeger feest gevierd werd – tot in het stadhuis toe. Dit is een wandeling die je zeker niet op je honger zal laten zitten.

Abdij Park Heverlee

Abdij van Park is een van de best bewaarde abdijen van de Lage Landen. Vijf verschillende poorten, een visvijver, een watermolen, een hoeve, een tuin, een kloostercomplex, een kerk en een kerkhof vormen samen deze unieke abdij. Op deze groene locatie is het heerlijk wandelen en kan je helemaal tot rust komen in de buitenlucht. Je vindt hier ook het Parcum Museum, hét hedendaagse museum voor religieuze kunst en cultuur in Vlaanderen. Nadien kan je genieten van een ijsje of pannenkoek in Brasserie De Abdijmolen met zicht op de vijver.

Abdij Vlierbeek

De voormalige abdij van Vlierbeek bevindt zich in het groene gedeelte van Kessel-Lo en is sinds het afschaffen van de kloosters het centrum van de parochie Onze-Lieve-Vrouw van Vlierbeek. Deze ommuurde abdij biedt net zoals Abdij van Park rust aan menig fietser en wandelaar. Hier kan je tevens in Taverne “In den rozenkrans” neerstrijken voor een heerlijk glas bier en een warme maaltijd of kleine hap.

Art Nouveau in Leuven?

Art nouveau architectuur verwacht je niet onmiddellijk in de kleine provinciestad die Leuven rond 1900 nog was. Terwijl vrijzinnige architecten zoals Horta en Hankar opdrachten kregen van liberale industriëlen in Brussel legde Joris Helleputte in Leuven de basis voor de neogotiek. En toch is art nouveau ook in Leuven doorgedrongen. Je herkent de stijl in raam- en deuromlijstingen of in kleine details. Hier en daar vind je zelfs een gevel die volledig in art nouveau is vormgegeven. Na deze wandeling zal je daar niet langer meer achteloos voorbij wandelen en zal je beter begrijpen wat art nouveau voor Leuven heeft betekend.

Awel, daar heb ik nu nog nooit op gelet. Leuven in detail

De stoep die er kapot bijligt, vuilnisbakken die uitpuilen, prachtige winkeletalages met net datgene in wat we nodig hebben. Alles wat op onze ooghoogte passeert, hebben we wel gezien. Maar heb je al eens achter het hoekje gekeken? Of loop je soms met je neus in de lucht? Nee toch? De gidsen van Leuven+ hebben dit voor jou wel gedaan. Benieuwd wat ze hebben ontdekt? Loop dan met ons mee op zoek naar de verborgen details in Leuven.

Bezette stad: het dagelijks leven tijdens de eerste wereldoorlog

In augustus 1914 brandde een groot deel van de Leuvense binnenstad af. Daarna volgden nog bijna vier jaar van Duitse bezetting. De Leuvenaars moesten proberen om zo normaal mogelijk te leven in een stad die voor een groot stuk in puin lag, waar niet alleen tekort aan voedsel was maar ook aan kolen en brandhout, waar de Duitse overheid een nieuwe tijdszone invoerde, waar voor elke verplaatsing buiten de stad een aparte toelating nodig was en waar tegen het eind van de oorlog nieuwe stromen vluchtelingen, nu afkomstig uit de Frontstreek moesten worden opgevangen.

Wij nemen je mee op een wandeling door het Leuven van voor de wederopbouw en vertellen je hoe onze (over)grootouders de oorlog wisten te overleven.

Bezoek aan de Centrale Universiteitsbibliotheek (inclusief beklimming van de toren)

Dit is zonder enige twijfel het meest Amerikaanse gebouw van onze stad en tegelijkertijd een monument ter nagedachtenis van de eerste wereldoorlog. We vertellen je de merkwaardige geschiedenis van dit gebouw en bezoeken de prachtige leeszaal. Daarna beklimmen we de vijf verdiepingen van de toren. Een fototentoonstelling onderweg toont je het wel en wee van het gebouw, je passeert de klokken van de beiaard en aan het eind van een lange klim word je beloond met een prachtig uitzicht over de stad.

De bloedige strijd voor het algemeen stemrecht

In april 1902 kwam er in Leuven een gewelddadig einde aan een betoging voor het algemeen enkelvoudig stemrecht toen de burgerwacht met scherp schoot en zes doden en tientallen gewonden maakte. Hoe is het zo ver kunnen komen ? Wie waren de slachtoffers en wie maakte deel uit van de burgerwacht ? Tijdens een wandeling die voor een groot deel het parcours van de betoging volgt vertellen we je het hele tragische verhaal en doen we het standpunt van alle betrokken partijen uit de doeken.

Centraal kerkhof: Het Père Lachaise van Leuven of toch niet?

Eind 19de eeuw moest het stadsbestuur een nieuwe begraafplaats oprichten. De nieuwe dodenakker kreeg de vorm van een ideale stad met grote lanen. We hebben het op deze plek uiteraard over funeraire kunst, maar ook, en vooral, over socialistische voormannen, voorname professoren, bekende en minder bekende kunstenaars, burgemeesters, gesneuvelden van de Omwenteling, WOI en II, en …

Je zal versteld staan van hoe levendig een geleid bezoek aan een begraafplaats kan zijn!

Een rondleiding die de doden weer even tot leven brengt…

De Dijle in Leuven: vloek of zegen?

Leuven dankt haar ontstaan en haar economische voorspoed in de middeleeuwen aan de Dijle: schepen meerden aan in de haven nabij de Vismarkt, molenaars gebruikten het water van de rivier als aandrijfkracht en brouwers maakten er bier mee. Maar de Dijle zorgde ook voor overlast: kelders die regelmatig onder water liepen en soms zware overstromingen die hele stadswijken blank zetten. Doorheen de eeuwen heeft de stad altijd geprobeerd om de snelle kronkelende rivier onder controle te krijgen. De visie op hoe dat best moet gebeuren is ook mee geëvolueerd: grote infrastructuurwerken hebben plaats gemaakt voor een ecologische aanpak die de natte valleigronden stroomopwaarts van Leuven als natuurlijke overstromingszone in ere herstelt.

Leuven beleven door de ogen van Dieric Bouts

Duik in het leven van Dieric Bouts en beleef het bruisende Leuven van de 15de eeuw. Wandel door straten en langs gebouwen waar Dieric Bouts zelf heeft gewandeld, leer zijn familie en vrienden kennen en ontdek het reilen en zeilen van zijn leven als kunstenaar.

Bouts was één van de eerste schilders in de Nederlanden die het wetenschappelijke lijnperspectief succesvol hebben toegepast. Hij was een krak in landschapscomposities die de toeschouwer meenemen tot in de verte. En het zijn écht nieuwe horizonten want Bouts bouwt ongeziene, verbeeldingsvolle werelden. 
De echte wereld van Dieric Bouts was Leuven, de stad waarin hij leefde en werkte van 1450 tot aan zijn dood in 1475. Hij dompelde zich volledig onder in het Leuvense leven: zijn echtgenotes kwamen uit welstellende Leuvense families, hij had vrienden in universitaire kringen, stapte mee in de Leuvense Ommegang en maakte werken voor het stadsbestuur en andere invloedrijke lokale figuren.

Dieric Bouts leefde en werkte in een drukke, kleurrijke stad. Hoe was het om schilder te zijn in het Leuven van de 15de eeuw? Wie waren zijn opdrachtgevers? Waar kocht hij zijn materiaal? Hoe ging het eraan toe in zijn atelier? Wandel mee in de voetsporen van Dieric Bouts en beleef Leuven door de ogen van de schilder.

.

Duurzaamheid als leidraad voor een nieuwe levensstijl

Veel mensen kiezen bewust voor een duurzame levensstijl. Tijdens deze wandeling exploreren wij hoe in een aantal speciaalzaken in Leuven, de principes van duurzaamheid in praktijk worden gebracht. Wij zoeken onze weg tussen de vele (duurzaamheids)labels. Daarna staan wij stil bij een aantal ecologisch verantwoorde producten die wij dagelijks gebruiken zoals voeding, kledij, verzorgingsproducten, reinigingsmiddelen, gebruiksvoorwerpen e.d.

Laat je verrassen door deze ontdekkingstocht doorheen het drukke winkelcentrum van Leuven.

noot : Wij raden aan om deze wandeling niet te boeken op een zondag (want dan zijn vele winkels gesloten) of een zaterdagnamiddag (vanwege de winkeldrukte).

Een geniaal zonderling? Kanunnik Armand Thiéry

Eén van de merkwaardigste figuren uit de Leuvense geschiedenis is ongetwijfeld Armand Thiéry (1868-1955). Hij was professor, advocaat, schrijver, onderzoeker, kunstenaar, priester, zielzorger, kloosterstichter, filosoof, historicus, uitvinder … Zijn vele activiteiten en realisaties getuigen van een verrassende veelzijdigheid en een uitzonderlijke begaafdheid. De sociale bewogenheid en de hardnekkigheid waarmee hij zijn ideeën trachtte te verwezenlijken vormen de rode draad doorheen de levensloop van deze universele geleerde. Op deze wandeling zal je verbaasd staan over de vele sporen die Thiéry in Leuven heeft achtergelaten, en zal je spoedig in de ban geraken van de veelzijdige activiteiten van deze hoogst ongewone, soms eigenaardige en raadselachtige man.

English spoken: Banden tussen Leuven en de Angelsaksische wereld

De Leuvense universiteit trok al snel studenten en geleerden uit de Angelsaksische wereld aan: John Dee, filosoof, alchemist en raadgever van Elizabeth I studeerde in Leuven, de humanist Thomas More publiceerde zijn bekendste werk bij de Leuvense drukker Dirk Martens, Ierse minderbroeders stichtten een Iers college, Amerikaanse seminaristen werden verwelkomd in het Amerikaans college. Zonder hulp van de VS zou er nooit een centrale universiteitsbibliotheek gebouwd zijn, en volgens een amateurhistoricus zou één van de prinsjes die Richard III volgens de legende in de Tower liet vermoorden in werkelijkheid in de Leuvense Sint-Pieterskerk zijn begraven. De banden tussen Leuven en de Angelsaskische wereld zijn talrijk en tijdens deze wandeling lichten we die graag verder toe.

Filosofenwandeling

Dat “Utopia” van Thomas More in Leuven werd gedrukt zou eigenlijk geen verwondering mogen wekken. Leuven was in de 15de en 16de eeuw een internationale aantrekkingspool voor wetenschappers en kunstenaars. De universiteit is altijd een broeihaard geweest van ideeën, een ontmoetingsplaats voor zoekende geesten zoals Erasmus, Mercator, Vesalius, Vivès, Justus Lipsius,…

Ook in de volgende eeuwen brachten onderzoekers en filosofen nieuwe inzichten naar Leuven: het rationalisme, de verlichting, het neothomisme dat leidde tot de oprichting van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte in Leuven.

Tijdens deze wandeling vertellen we het verhaal van de filosofie in Leuven op de plaatsen waar geleerden en minder geleerden leefden en werkten.

Furore Teutonico deruta: De brand van Leuven in augustus 1914

In de nacht van 25 op 26 augustus staken Duitse troepen het centrum van Leuven in brand. Meer dan 1000 huizen gingen in vlammen op, 200 burgers kwamen om, en 600 anderen werden opgepakt en weg gevoerd naar Duitsland. De overige inwoners sloegen op de vlucht. De verwoesting van de oude universiteitsstad en haar cultureel erfgoed schokte de hele wereld en Leuven zou samen met Visé, Dinant en andere steden bestempeld worden als “une ville martyre”, onschuldig slachtoffer van de terreur van de bezetter. Maar hoe beleefden de Leuvenaars zelf de angst en paniek van die augustusdagen? Hoe slaagden zij erin de draad toch op te nemen als ze bij hun terugkeer naar de verwoeste stad alleen maar puin aantroffen op de plek van hun woning? Bij wie konden ze terecht voor voedsel en voor werk? Waar sliepen zij en hoe overleefden zij de 4 volgende jaren van bezetting door een Duits regime?

Tijdens deze wandeling proberen wij het verhaal van de brand van augustus 1914 en de daaropvolgende periode tot leven te brengen aan de hand van ooggetuigenverslagen. Met behulp van dagboeken, brieven, krantenreportages en andere fragmenten uit het dagelijks leven laten we de deelnemers aan de wandeling ervaren wat het moet betekend hebben om te leven in een stad in oorlogstijd.

Gekke geleerden en stoute studenten: een vrolijke universiteitswandeling

Bijna 600 jaar lang delen Leuvenaar hun stad met de studenten en professoren van haar universiteit. Tot aan de negentiende eeuw vormden zij een aparte gemeenschap met eigen gewoontes en eigen wetten. Ook vandaag kan je je Leuven moeilijk voorstellen zonder de leden van de Alma Mater.

Wij nodigen je uit voor een wandeling waarin we je vooral vertellen over het dagelijks leven aan de universiteit, zowel vroeger als nu. Terwijl je wandelt langs oude en nieuwe colleges hoor je hoe er werd lesgegeven, wat studenten in hun vrije tijd deden en wat de professoren daarvan vonden. We brengen ook enkele merkwaardige geleerden en hun vreemde onderzoeken voor het voetlicht. Je maakt een boeiende en vrolijke reis door een merkwaardig stukje geschiedenis.

Groot Begijnhof

Het Groot Begijnhof van Leuven dateert uit de de 13de eeuw. Tijdens de hoogdagen in de 17de eeuw woonden er zo’n 360 begijnen.

Vandaag vind je er rond de kerk een aaneenschakeling van straatjes, pleintjes, tuinen en parken, met tientallen huizen en conventen in traditionele zandsteen. Tegenwoordig wonen studenten, buitenlandse gastprofessoren en medewerkers van de oudste katholieke universiteit van Europa in wat nog het meest op een apart oud stadje in de Leuvense binnenstad lijkt.

Als je wil weten hoe de begijnen er leefden en wat er met het complex gebeurd is nadat de meeste begijnen er verdwenen waren dan moet je deze wandeling volgen.

Hapje Stapje

Een wandeling door Leuven vol smakelijke verhalen over eten en drinken. Van middeleeuwse feesten tot calorie-arme menus, van armoedige maaltijden in colleges tot de huidige culinaire hoogstandjes, van een universitaire bier- en wijnkelder tot de actuele ‘fakbars’. Dit alles en nog veel meer komt aan bod. En natuurlijk proef je onderweg ook van al dat Leuvense lekkers.

Opgelet: deze wandeling is niet mogelijk op zondagen en maandagen!

Hedendaagse architectuur – 3 wandelingen: (1) Centrum, (2) Stationsomgeving en kop van Kessel-Lo, (3) Omgeving Vaart en Sluispark

Bezoek de vernieuwde stadswijken in het centrum, rond het station of aan de Vaartkom. Toparchitecten van vandaag gaan de uitdaging aan om met eigentijdse ingrepen een historische stad leefbaar te houden in de 21ste eeuw. Het provinciehuis, het busstation van De Lijn, de Balk van Beel en M-Museum-Leuven zijn slechts enkele voorbeelden van de bekroonde architectuur. In elk van deze 3 wandelingen bezoeken we telkens één stadsgedeelte waar je interessante voorbeelden kan zien van hedendaagse architectuur en stadsvernieuwing.

Helleputte en de neogotiek

Joris Helleputte was politicus en architect. Hij zocht een antwoord op de uitdagingen waar de Belgische samenleving voor stond in het eind van de 19de eeuw en vond inspiratie in de middeleeuwen, de tijd van de gotiek. Politiek werd hij door zijn keuze voor het corporatisme één van de grondleggers van de verzuiling, als architect was hij de gangmaker van de neogotiek. Deze wandeling schenkt aandacht aan beide aspecten van Helleputte. We vertellen je over de ideeën, de impact en de blijvende betekenis van deze markante persoonlijkheid en we tonen je een aantal van zijn realisaties.

Het Klein Begijnhof en de Sint-Geertruiabdij

De toren van de Sint-Geertruikerk is één van de 7 wonderen van Leuven. Binnenin vind je een fraai koorgestoelte in renaissancestijl. In de schaduw van de kerk ligt het Klein Begijnhof. En aan de overkant staan de gebouwen die hoorden bij de rijkste en machtigste abdij van de stad. Alsof dat nog niet genoeg is kan je daar ook nog gaan kijken naar de wonderlijke Thiéry-vleugel, een hoogst merkwaardig staaltje van architectuur. Kortom, meer dan stof genoeg voor en boeiende en afwisselende wandeling.

Leuven in een notendop

Voor een eerste kennismaking met onze stad is dit de ideale wandeling. Je ontdekt bekende monumenten en trekpleisters: de Grote Markt met het stadhuis en de Sint-Pieterskerk, de Lakenhalle, de universiteitscolleges en de kroegen van de Oude Markt. Maar we nemen je ook mee naar kleine straatjes en steegjes, parken en binnentuinen en we vertellen je verhalen en anekdotes over de bekende en minder bekende personen die hun stempel op onze stad hebben gedrukt. Na afloop begrijp je waarom Leuven zich nog altijd met recht en reden ‘de beste stad van Brabant’ mag noemen.

Het stadhuis

Het Leuvense stadhuis is het icoon van onze stad. Het is nog altijd de plek waar Leuvenaars in het huwelijksbootje treden en waar de gemeenteraad vergadert. Het is ook een meesterwerk van de gotiek. Wij laten je eerst de beelden van de buitenkant ontdekken waar historische figuren staan te pronken boven Bijbelse taferelen. Daarna nemen we je naar binnen voor een bezoek aan de rijk gedecoreerde salons en aan de grote gotische zaal. Elk hoekje van dit gebouw ademt geschiedenis en die laten we je graag beleven tijdens dit geleid bezoek.

OPGELET: begin november 2024 sluit het stadhuis voor renovatiewerken tot minstens 2029!

Het Stadhuis en Sint-Pieterskerk

Nadat je het stadhuis hebben bezocht nemen we je mee naar de Sint-Pieterskerk. De hoofdkerk van de stad de 15de eeuw toonbeeld van laatgotische architectuur. Ze had de hoogste torens van Europa moeten hebben maar die zijn nooit afgewerkt. Binnenin vind je reliekbeelden, monstransen, kelken en devotieschilderijen. Je kan afdalen in de crypte, een gebedje opzeggen bij de Sedes Sapientiae, het patroonsbeeld van de universiteit, of de mooie romaanse grafmonumenten en de 18de eeuwse preekstoel bewonderen. Maar je zal vooral versteld staan van de twee topwerken van Dieric Bouts, ‘De Marteling van Erasmus’ en ‘Het Laatste Avondmaal’ die nog altijd hangen in de kerk waarvoor zij werden geschilderd.

OPGELET: begin november 2024 sluit het stadhuis voor renovatiewerken tot minstens 2029!

Leuven de benedenstad, meer dan de moeite waard

Leer onze benedenstad van alle kanten kennen: haar rijke verleden, haar levendig heden en haar plannen voor de toekomst. Wandel met ons mee van Leuvens oudste kern naar haar meest recente stadsvernieuwingsprojecten. Laat je leiden langs de groene oevers van de Dijle tot aan het eerste “moderne” college van Europa. Geniet van de verhalen over de stad en haar beroemde (bier)geschiedenis. Ontdek haar minder bekende maar daarom niet minder mooie hoekjes. Oordeel zelf waarom Leuven zich niet alleen eeuwen geleden maar ook vandaag nog altijd “de beste stad van Brabant” mag noemen.

In de voetsporen van Erasmus

“Te Leuven bevalt mij alles, tenzij dat de kost er maar boers is en duur moet worden betaald, en bovendien heb ik helemaal geen inkomen.” (Desiderius Erasmus, 1502). Onze gids zal je de prins van het humanisme der Lage Landen, Erasmus, laten zien, horen, voelen en ruiken tijdens deze tocht langs de plaatsen in Leuven die voor hem belangrijk waren.

Je zal kennis maken met zijn vrienden (onder wie een paus) en zijn vijanden (onder wie de Domini canes). Je zal zowat alle wentelstenen van het Collegium Trilingue leren kennen, en ook de plaats waar in Leuven de boeken van Luther werden verbrand. Maar het meest zullen je de quotes bijblijven van de eerste bestsellerschrijver uit de geschiedenis.

Kortom, het wordt een wandeling die je niet licht zal vergeten. En als je je enthousiasme over deze Erasmuswandeling na via Twitter wil verspreiden, bedenk dan dat als hij vandaag nog leefde niemand meer zou twitteren… dan Erasmus.

In de voetsporen van Thomas Berg

Brugge mag dan Pieter Aspe hebben en commissaris Van In, met Jo Claes en hoofdinspecteur Thomas Berg heeft Leuven een meer dan waardige tegenhanger. Voor lezers van literaire thrillers is Jo Claes al lang geen onbekende meer. In zijn reeks misdaadromans met Thomas Berg als hoofdpersonage zijn intussen meer dan twaalf delen verschenen. Die boeken zijn niet alleen bijzonder spannend en vlot geschreven, voor Leuvenaars hebben ze een extra dimensie. De stad is immers meer dan een achtergrond of een decor voor het verhaal, haar straten en pleinen, handelszaken en bezienswaardigheden spelen een belangrijke rol.  Ook de gidsen van Leuven+ zijn fan van Thomas Berg. Daarom hebben zij een literaire wandeling uitgewerkt gebaseerd op het werk van Leuvens bekendste schrijver. Misschien niet zo spannend, maar minstens even boeiend.

Kruidtuinwandeling

Leuvens ‘botanieken hof’, goed voor meer dan twee hectare, is zowat driehonderd jaar oud. Wat eerst een collectie planten met geneeskrachtige eigenschappen was, een onderdeel van een soort Campus Geneeskunde avant la lettre, is nu een flaneertuin en een nog te onbekende rustplek in de stad. De Leuvense kruidtuin die vanaf 1738 werd aangelegd, is de oudste van ons land. De oranjerie, een klassiek onderdeel van zo’n tuin de serres in glas en ijzerwerk zijn ontworpen door de architect van de koninklijke paleizen in Brussel en de Leeuw van Waterloo: Charles Vander Straeten.

Sinds 1835 is de tuin eigendom van de stad Leuven. Geleidelijk aan groeiden veel wetenschappelijke kruidtuinen uit tot plekken met sier- en zeldzame planten, al dan niet van tropische herkomst. Het werden ook proeftuinen met planten die economisch rendabel waren (of het konden worden).

In het drukke Leuven van de 21ste eeuw is de Kruidtuin een heerlijk groen, uitzonderlijk mooi stadsplekje waar cultuur en natuur hand in hand gaan.

Leuvense Bierverhalen: verdwenen brouwerijen tussen Vaart en Vismarkt
Leuvense Bierverhalen: van het oudste café tot aan de langste toog

Ga mee op een ontdekkingstocht langs oude cafés en (verdwenen) brouwerijen. Werd hier echt zoveel bier gedronken? Waar zijn die 40 brouwerijen naartoe? Is het waar dat brouwers visschubben en varkenspoten gebruikten en werd bier met water uit de Dijle gebrouwen? Dat en nog veel meer ontdek je tijden een boeiende wandeling over het historische en economische belang van bier en brouwen voor de stad.

Ben je vooral geïnteresseerd in de geschiedenis van de brouwerijen, wandel dan met ons mee tot aan de ‘roots’ van InBev en van Stella Artois.

Wil je weten waarom Erasmus en andere buitenlandse bezoekers zich verbaasden over onze drankgewoontes, volg ons dan door de straten en pleinen tussen Grote Markt en Vismarkt.

Deze laatste wandeling (“Van het oudste café tot aan de langste toog”) bieden we aan in een “droge” versie én in een “natte”, mét proevertjes.

Leuven natuur(lijk)

Een stad lijkt in eerste instantie vooral uit gebouwen, wegen en mensen te bestaan. Maar toch is groen in de stad belangrijk. Het creëert (speel)ruimte, zuurstof en rust. Groen in de buurt maakt mensen gezonder, is goed voor het klimaat en bevordert de sociale contacten.We volgen het groene spoor langs de Dijle tot op de Keizersberg: sinds de openstelling in 2010 één van de meest verrassende plaatsen binnen de ring met onverwachte zichten, natuurlijke rijkdom en historische overblijfselen.

Leuvens verzet tijdens WO2

Op 10 mei 1940 viel Duitsland België binnen. Een week later, op 17 mei, namen de Duitsers na hevige gevechten Leuven in. Wat volgde was een periode van ruim vier jaar bezetting.

Al in 1941 ontstaan in Leuven de eerste kernen van verzet en worden er lokale afdelingen opgericht van de Partizanen en de Nationale Koninklijke Beweging. De eerste aanslagen vinden plaats in 1943 en naar het einde van de oorlog toe was er in het Leuvense sprake van een regelrechte burgeroorlog tussen “witten” en “zwarten”.

Wie waren en wat wilden de Partizanen, de leden van NKB, het Geheim Leger?

We proberen in deze wandeling met kleine en grote Leuvense verhalen de situatie tijdens vier jaar oorlog te schetsen en een aantal haast vergeten verzetsstrijders terug voor het voetlicht te brengen.

Luchtig Leuven

Bij deze wandeling kan je kiezen uit twee opties.

Ofwel vertellen we je alles over Leuvense volksverhalen. We gaan dieper in op spoken, geesten, heksen en andere verhalen waarin de Leuvenaar geloofd en in de 20ste eeuw werden opgeschreven.

Of we delen allerlei weetjes, kleine anekdotes, info over de achtergrond en herkomst van Leuvense beelden en gewoonten. Zelfs voor een rasechte Leuvenaar een must!

Je zal je oren soms niet geloven, maar we garanderen wel dit: hoe onwaarschijnlijk ook, al onze verhalen zijn echt gebeurd.

Meisjesstudenten-wandeling

Universiteiten zijn eeuwenlang enkel voor mannen toegankelijk geweest. Pas in de eerste helft van de negentiende eeuw kwam daar verandering in. België volgde deze trend in 1880, toen de eerste vrouwelijke universiteitsstudenten in Brussel mochten beginnen. In Leuven mochten vrouwen pas vanaf 1920 inschrijven.

Tijdens de wandeling krijg je een beeld van de studierichtingen die meisjesstudenten kozen. Je komt meer te weten over hun studentenleven, de evolutie van hun huisvesting, en of ze wel zomaar toegang kregen tot alle studentenclubs.

Met een beroemde Nederlander op stap door Leuven: Adrianus VI

Ook vijfhonderd jaar geleden kon een Nederlander van bescheiden komaf carrière maken in Leuven. 

Adriaen Boeyens kwam in 1478 vanuit Utrecht naar de “beste universiteitsstad ten noorden van de Alpen” om er theologie te studeren. Hij maakte er al snel carrière: als pastoor van het Groot Begijnhof, dokter in de theologie, deken van de Sint-Pieterskerk, vice-kanselier en rector van de universiteit maar ook als opvoeder, raadsheer en vertegenwoordiger van Karel V. Hij zal de geschiedenis ingaan als paus Adrianus VI, de enige paus afkomstig uit de Nederlanden.

Leuven ontbrak het in die periode evenmin aan ambitie:  men was hier zomaar eventjes de hoogste toren ter wereld aan het bouwen en aan de universiteit deden de nieuwe ideeën van het humanisme hun intrede.

Tijdens deze wandeling loop je in de voetsporen van Adrianus VI. 
Op verrassende plekjes in de binnenstad ontdek je hoe een eenvoudige timmermanszoon uit Utrecht het wist te schoppen tot plaatsvervanger van Christus op aarde. 

Maar Rome beviel hem toch niet zo goed als zijn geliefde Leuven, en na deze wandeling begrijp je maar al te goed waarom.

Nicolaas Cleynaerts en het 3Talencollege

Vijfhonderd jaar geleden werd in Leuven, op aandringen van Erasmus,  het Collegium Trilingue of het 3Talencollege opgericht. Daar werd komaf gemaakt met de oude middeleeuwse manier van lesgeven. Voor het eerst werd de Bijbel aan kritisch bronnenonderzoek onderworpen daar was kennis voor nodig van het Latijn, het Grieks en het Hebreeuws. 

Als het van Nicolaes Cleynaerts,  één van de eerste leerlingen aan dat college, had afgehangen zou daar nog een vierde taal zijn bijgekomen: Arabisch. 

Volg hem samen met ons op zijn boeiende levensreis die je van Diest en Leuven naar Spanje, Portugal en Marokko zal brengen.

Onzekere tijden: Leuven onder Frans bewind

De verhaallijn in deze rondleiding is het leven van de Leuvenaar onder het Franse bewind. We gaan in op hoe de bevolking van Leuven deze jaren ervoer: de soldaat, de marktkramer, de pastoor, de paters en nonnen, de werknemers van de universiteit, de armen…  Het dagboek van Jan-Baptist Hous, een postbode uit die tijd die in Leuven woonde, staat hierin centraal en zorgt voor een unieke getuigenis over het dagelijkse leven in Leuven in de tijd van de Franse revolutie en Napoleon.

Op stap met de kotmadam

Justus Lipsius was met eentje getrouwd, ze was soms het slachtoffer van studentengrappen, ze figureert in menig codex-lied en ze kreeg een fraai standbeeld op de Oude Markt: de kotmadam. Je kunt je Leuven als studentenstad niet voorstellen zonder kotmadammen, en toch zal je hen niet meer alle dagen tegenkomen. Maar op deze wandeling zal je in het gezelschap verkeren van een echte kotmadam, die heel wat te stellen heeft met haar studenten maar die ze toch ook niet zou kunnen missen. Je loopt met haar langs studentenkoten, peda’s en residenties en leert ondertussen het verschil kennen tussen een kotmadam en een marraine en het geheim van een “mariage louvaniste”. Opgelet: een mondje Leuvens begrijpen strekt tot aanbeveling.

Op stap met de nachtwacht

De nachtwacht trekt opnieuw door de straten van Leuven. Een middeleeuwse stad kon niet zonder nachtwacht. Hij zorgde ervoor dat de burgers rustig konden slapen in de duistere, donkere nacht. De nachtwacht kondigde het avonduur aan, schrikte bandieten en inbrekers af, en alarmeerde met zijn ratel de Leuvenaars en de torenwachter als er brandgevaar dreigde. De nachtwacht kwam op plaatsen waar brave burgers zich niet waagden en hij hoorde en zag vele zaken die het daglicht schuwden. Vanavond neemt de nachtwacht je mee op stap en geeft hij je een unieke inkijk in het nachtelijke leven van de stad.

(Deze wandeling is uitsluitend ’s avonds beschikbaar.)

Op stap met de professor

Tijdens deze wandeling loop je mee in het kielzog van een professor die je de universiteit van binnenuit leert kennen: hij beschrijft je zijn lessen, roddelt over collega’s en klaagt over studenten. De professoren die je begeleiden zijn niet de eersten de besten: zowel de bekende humanist Erycius Puteanus als de eerste vrouwelijke hoogleraar Marguerite Lefèvre zullen hun opwachting maken. Zij vertellen elk hun persoonlijk verhaal op basis van hun eigen leven, maar één ding garanderen ze allemaal: ze zullen de oude universiteitsgebouwen opnieuw laten bruisen van leven.

Op stap met een begijn: het Groot Begijnhof

Een Leuvense begijn neemt je mee op een wandeling door het Groot Begijnhof van Leuven en vertelt over haar dagelijkse leven in de 17de eeuw. Volgden de begijnen toen nog de oorspronkelijke idealen van soberheid, deemoed en kuisheid? Of namen ze het niet meer zo nauw met hun geloften, genoten ze van overvloedig gedekte tafels en dronken en dansten ze naar hartenlust? Toonden ze hun spirituele inspiratie nog via een sobere kleding, hielden ze zich nog aan de regels van kuisheid en gehoorzaamheid aan de grootmeesteressen en de pastoor? De begijn zal je, ook aan de hand van getuigenissen van de mede-begijnen voor de visitatiecommissie, een relativerend en soms een beetje ondeugend relaas brengen van haar leven in het begijnhof.

Op zoek naar de ideale stad: stadsvernieuwing door de eeuwen heen

Hoe ziet de ideale stad eruit? Hoe kan je wonen, werken, handel, diensten, ontspanning en verkeer laten samengaan? En welk beeld wil je dat bezoekers van je stad meenemen? Dat zijn niet alleen vragen waar elk stadsbestuur vandaag mee wordt geconfronteerd maar het zijn vragen die steeds opnieuw gesteld worden en waar doorheen de eeuwen een antwoord op werd gegeven. Tijdens deze zeer interactieve wandeling laten we je zien hoe de Leuvense Grote Markt het resultaat is van middeleeuwse stadsplanning en hoe andere straten en pleinen in latere tijden vorm kregen vanuit een welbepaalde visie op de ‘ideale’ stad. Je leert er om met andere ogen naar je omgeving te kijken en je kan voor jezelf een antwoord zoeken op de vraag: “Hoe zou jij het hebben aangepakt?”.

Resurgam: De wederopbouw van Leuven na 1918

Nog tijdens de oorlog begon het voorlopige stadsbestuur plannen te maken voor de wederopbouw. Vanuit stedelijk en architecturaal oogpunt stond Leuven voor een enorme uitdaging: hoe bouw je een historisch centrum terug op als het belangrijke culturele erfgoed bijna volledig is verwoest? Kies je voor een resoluut moderne aanpak of herstel je zo veel mogelijk de vroegere, vooroorlogse toestand? Het debat woedde hevig, en niet alleen tussen architecten maar ook tussen verschillende overheidsdiensten en bij de Leuvense burgers. Deze laatsten rekenden ook op een financiële tegemoetkoming voor het herstel van de geleden oorlogsschade. Leuven had van alle verwoeste steden de grootste internationale uitstraling en daarom begonnen ook buitenlandse organisaties zich te moeien met de wederopbouw. Het resultaat was een stad die als het ware één groot oorlogsmonument geworden is: de wederopbouwarchitectuur moest uitdrukking geven aan de trots van een volk dat ondanks moeilijke omstandigheden de oorlog toch te boven was gekomen.

De wederopbouw van Leuven na de eerste wereldoorlog heeft het uitzicht van de stad tot vandaag in zeer belangrijke mate bepaald. Deze wandeling toont je daar verschillende voorbeelden van en staat stil bij de problematiek van de verkeersafwikkeling, de restauratie van belangrijke monumenten, de visie op de historische binnenstad, enkele grote nieuwbouwprojecten, uitgevoerde saneringswerken en de wederopbouw van individuele woningen.

Rode oortjes

Hoe preuts waren de generaties voor ons nu eigenlijk? Afgaande op de verhalen en de beelden die zij achterlieten moet dat allemaal behoorlijk meegevallen zijn. Een flink geschapen Noach in de gevel van het stadhuis, lichtekooien in het Pauscollege, naaktzwemmen in de Dijle, ontucht in openbare badhuizen, het zijn maar enkele voorbeelden van de vrijmoedigheid van het Ancien Régime.

Maar niet alle verhalen zijn even scabreus. Ook romantiek vindt zijn plaats op deze wandeling.

Wij garanderen je dat je in elk geval rode oortjes zal krijgen van het geboeid staan luisteren naar onze gidsen.

Sociaal Leuven

Liefdadigheid was ooit hét middel bij uitstek om zonden af te kopen en van in de middeleeuwen zorgden in een stad als Leuven kloosters én burgers voor instellingen die zich om armen bekommerden. Maar al snel kreeg armoede een slecht imago en werd bedelarij verboden. Wie arm was werd verplicht tewerkgesteld. In het Van Dalecollege kwam in de 18de eeuw een Werkhuis van Weldadigheid.

Dit is een wandeling langs de achterkant van de stad. We vertellen over de familienaam van vondelingen, over nachtasielen en bedelaarspenningen. Wij wandelen voorbij godshuizen, een armenschool en een weeshuis tot aan een Tafel van de H. Geest. Onderweg hoor je verhalen over hoe armen door de eeuwen heen probeerden te overleven in onze stad.

Spaanse echo’s

Tussen Leuven en Spanje bestaan er van oudsher zeer veel banden. Pelgrims vertrokken van aan de Sint-Jacobskerk naar Santiago de Compostella, Karel V vertrouwde het bestuur van het Spaanse koninkrijk toe aan de latere paus en stichter van het Pauscollege Adriaan Boeyens, en aan Willem van Croy die in het kasteel van Arenberg woonde, de hertog van Alva liet een opstandige burgemeester ophangen nabij de abdij van Park en liet Spaanse troepen in het begijnhof inkwartieren. De grootste Spaanse humanist Juan Luis Vives woonde en werkte in Leuven, en Vlaamse schilders zoals Dieric Bouts en Rogier Van der Weyden legden de basis voor een Spaanse “Hispanoflamenco”-kunst. Maar ook recent zijn er connecties tussen Spanje en Leuven: tijdens de Spaanse burgeroorlog werden Spaanse kinderen opgevangen in Belgische steden, waaronder Leuven, en zowel het gebouw van De Lijn nabij het station als de campusbibliotheek Arenberg in de voormalige Celestijnerpriorij werden ontworpen door Spaanse architecten.

Redenen te over dus voor de gidsen van de Leuven+ om op zoek te gaan naar Spaanse echo’s in de Leuvense binnenstad.

Sterke vrouwen in de stad

Leuven een mannenbastion? Vergis je niet, in onze stad hebben vrouwen altijd al een belangrijke rol gespeeld. Wij vertrekken de bij het stadhuis waar 16 van de 236 beelden vrouwen zijn: heiligen, adellijke dames en één vrouw uit de burgerij. In de sokkels zie je Eva, met wie alles begon, maar ook de kuise Suzanna en Salomons oordeel. Aan de universiteitshal hebben we het over het gender gehalte van de KU Leuven. Op het Hogeschoolplein belichten we de vrouwen van lichte zeden en aan het Maria Theresiacollege het feminisme avant la lettre van deze keizerin. Op de Naamse straat staan we stil bij het beeldje van Renée. In De Bériotstraat vertellen we over de romance van de violist De Bériot met ‘La Malibran’. In het Atrechtcollege ontving de universiteit voor het eerst het volgens Mgr Van Wayenbergh grootste gevaar van deze tijden : “de vrouw”. In de Schapenstraat komen de Zwartzusters aan bod en ook Jeanne Cardijn. Op het Damiaanplein staan we stil bij het werk van Cicercule Paridaens. Op de Oude Markt tenslotte belichten we de zakenvrouw Johanna Maria Artois maar ook dat gehuwde vrouwen pas sinds 1976 zonder toestemming van hun man een zichtrekening mogen openen.

Street-art in Leuven

De laatste jaren is er in Leuven heel wat street-art te spotten. Zowel in de binnenstad als in de deelgemeenten kan je grote, maar soms ook heel kleine, muurschilderingen en andere street-art voorbeelden tegenkomen. Tijdens deze wandeling leggen we aan de hand van voorbeelden uit wat het verschil is tussen public art, street-art en graffiti. We staan stil bij enkele bekende en minder bekende street-artists zoals Bisser, DinDin en Dzia. We hebben enkele kant-en-klare parcours uitgestippeld, waaronder een wandeling vanop de Grote Markt tot aan de Vaartsite, een street-art tocht in de binnenstad of in deelgemeente Kessel-Lo (start- en eindpunt in de buurt van het station). Andere stadsdelen of specifieke begin- en eindpunten kunnen ook, we maken met plezier een street-art wandeling op jullie maat.

Universitaire wandeling: van Erasmus tot de Big Bang

Elk jaar studeren bijna 50.000 studenten aan de oudste universiteit van de Nederlanden. Hoe leven en hoe leefden zij? Leuven is synoniem voor meer dan 500 jaar innovatief onderzoek. Niet alleen de geschiedenis van de universiteit komt aan bod, ook haar betekenis als internationaal eigentijds centrum van wetenschapsbeoefening.

Verrassende ontmoetingen met de Arenbergs

De invloed van de Arenbergs kan moeilijk overschat worden. Heverlee zou er heel anders uit gezien hebben, als zij hier niet verbleven hadden. De hoog adellijke familie had een impact op vele terreinen. De groene long in het zuiden van Leuven is uiteraard een erfenis van het geslacht, maar ook op wetenschappelijk, diplomatiek, cultureel, artistiek en sociaal vlak hebben de Arenbergs in de regio belangrijke rollen vervuld, waar we nog duidelijke sporen van vinden. Iedereen kent wel het Arenbergkasteel, en wellicht ook het Arenberginstituut (nu Stuk) of het L.E. van Arenbergplein te Heverlee. En weet je ook dat de hoge heren en dames in verband gebracht kunnen worden met kerken, scholen en kloosters? Maar er is nog zoveel meer… Laat je tijdens deze wandeling op het kasteeldomein verrassen door onvermoede verhalen over de Arenbergs en hun betekenis, in het aanschijn van hun soms ongemerkte, verstilde aanwezigheid.

Vesaliuswandeling

Op 28-jarige leeftijd een monumentaal en baanbrekend werk publiceren waarmee je de geneeskunde én het lichaamsbeeld van de mens onomkeerbaar verandert, is slechts voor een enkeling weggelegd. In de 16de eeuw slaagde Andries van Wesele, alias Andreas Vesalius, hierin met “De humani corporis fabrica, libri septem”; zeven boeken over de bouw van het menselijk lichaam.

Wij willen met deze wandeling een eerbetoon brengen aan deze alumnus van de Leuvense universiteit, wereldwijd beschouwd als de vader van de moderne anatomie en wegbereider van de moderne wetenschappen.

Vesalius werd in Brussel geboren op 31 december 1514. Na studies in Leuven en Parijs, liep zijn levensweg ook over Padua, Pisa, Basel, Madrid en Jeruzalem. Net geen 50 jaar oud, stierf hij op het Ionische eiland Zakynthos toen hij terugkeerde van een reis naar het Heilig Land.

Ga met ons mee op zoek naar de sporen van Vesalius’ verblijf in Leuven